ระบบการศึกษาของประเทศฝรั่งเศส
เป็นระบบที่แตกต่างจากระบบการศึกษาของไทย และประเทศตะวันตกอื่น ๆ
ซึ่งเป็นที่คุ้นเคยกับคนไทยมากกว่า ทั้งนี้
เนื่องจากชาวฝรั่งเศสให้ความสำคัญต่อคติประจำชาติที่ว่า “เสรีภาพ ความเสมอภาค ภราดรภาพ”
เป็นอย่างยิ่ง
คติพจน์ดังกล่าวมีอิทธิพลต่อวิถีการดำเนินชีวิตของชาวฝรั่งเศสเป็นอย่างมาก
รวมถึงด้านการศึกษาซึ่งชาวฝรั่งเศสถือว่าเป็นสิ่งที่ไม่สามารถแยกออกจากความ
เคารพในด้านเสรีภาพ และความเสมอภาค |
การ
ให้การศึกษาโดยไม่เก็บค่าเล่าเรียนเป็นการป้องกันและรักษาไว้ซึ่งสิทธิ
และโอกาสของแต่ละบุคคลในเรื่องความเสมอภาคกันทางการศึกษา
ซึ่งเป็นสิ่งที่สาธารณรัฐมอบให้แก่ทุกคนที่อยู่ในฝรั่งเศส
ระบบการให้ทุนการศึกษาจะทำให้ทุกคนมีความเท่าเทียมกันทางด้านโอกาสทางการ
ศึกษา
ขอแต่เพียงเขาเหล่านั้นมีสติปัญญาที่ดีเขาก็จะได้รับโอกาสในการศึกษาเท่า
เทียมกับคน
อื่น ๆ โดยไม่คำนึงถึงเชื้อชาติ เพศ ผิวพรรณหรือฐานะทางสังคมแต่อย่างใด
อีกประการหนึ่ง โดยที่เล็งเห็นว่าการศึกษาจะนำไปสู่การมีความคิดสร้างสรรค์
และการใช้ความคิดเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับเสรีภาพทางความคิด ดังนั้น
ชาวฝรั่งเศสจึงให้ความสำคัญเป็นพิเศษกับโรงเรียนมาโดยตลอด
และมอบหมายให้โรงเรียนเป็นสถานที่ที่จะสร้างและรักษาไว้
ซึ่งความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันของชาตโดยเฉพาะอย่างยิ่งในการให้โอกาสกับ
เด็กที่บิดามารดาเป็นชาวต่างชาติและ
พักอาศัยอยู่ในฝรั่งเศสได้รับการผสมผสาน ความเป็นฝรั่งเศสไว้ในตัว |
|
หลักเกณฑ์ของระบบการศึกษาฝรั่งเศส |
|
ประกอบด้วยหลัก 4 ประการ คือ |
1. ความเท่าเทียมกันทางโอกาสในการเข้ารับการศึกษา |
2. การไม่แบ่งแยกเพศ เชื้อชาติ ผิวพรรณ และฐานะทางสังคม |
3. ความมีสถานะเป็นกลาง |
4. ความไม่เกี่ยวข้องกับศาสนาใด ๆ |
|
|
|
|
นโยบายทางการศึกษา |
|
นโยบายทางการศึกษาเป็นหน้าที่ของรัฐบาล ซึ่งตามกฎหมาย
รัฐธรรมนูญฝรั่งเศสระบุไว้ว่า “รัฐบาลสามารถกำหนดได้ เฉพาะหลักเกณฑ์
ทั่วไปของระบบการศึกษา” กล่าวคือ การบัญญัติ
และการจัดตั้งระดับการศึกษา และปริญญาบัตร
ซึ่งถือว่าเป็นหน้าที่เฉพาะของสาธารณรัฐ
การสอบทั่วไปโดยข้อสอบของรัฐต้องเปิดโอกาสให้กับนักศึกษาทุกคน
ในสถาบันระดับอุดมศึกษาต่าง ๆ ของรัฐ เช่น มหาวิทยาลัย โรงเรียนชั้นสูง
เป็นต้น สถาบันเหล่านั้นต่างก็มีอิสระในการบริหาร
และยังมีสถาบันเอกชนจำนวนมากเช่นกันที่ได้รับการรับรองจากรัฐบาล |
ระบบการศึกษาของรัฐเป็นบริการฟรี เว้นแต่ค่าลงทะเบียนเข้ามหาวิทยาลัยซึ่งเป็นจำนวนที่ไม่มากนัก |
การ
ศึกษาภาคบังคับในฝรั่งเศสอยู่ระหว่างอายุ 6 - 16 ปี
ระบบการศึกษาของรัฐรับเด็กเข้าศึกษา 80% ของจำนวนเด็กทั้งหมด
โดยไม่มีสอนศาสนาแต่อย่างใด นอกจากนั้น
ยังห้ามไม่ให้มีการแสดงออกที่ชัดเจนทางศาสนา |
ข้อ
บ่งชี้ถึงความมีเสรีภาพในการเรียนการสอนประการหนึ่ง คือการเปิดโรงเรียน
หรือสถานศึกษาซึ่งเป็นสิ่งที่ถือว่าเป็นเสรี ใครก็ตามสามารถเปิด
หรือจัดการศึกษาได้ทั้งสิ้น
และทุกระดับชั้นการศึกษาไม่ว่าจะเป็นระดับประถมศึกษา ระดับมัธยมศึกษา
หรือแม้แต่ระดับอุดมศึกษา แต่ทั้งนี้จะต้องรักษาหลักเกณฑ์ 4 ประการ
ดังกล่าวข้างต้น และรักษาเงื่อนไขทางด้านสุขอนามัย ความปลอดภัย
และการจัดระเบียบสาธารณะ |
|
การศึกษาก่อนวัยเรียน 2 - 5 ขวบ |
ไม่
เป็นการศึกษาภาคบังคับ แต่ถือเป็นประเพณีปฏิบัติอันยาวนานของฝรั่งเศส
ซึ่งในปัจจุบันมีเด็กที่อายุตั้งแต่ 3 ขวบขึ้นไป เข้าโรงเรียนถึง 99%
ของจำนวนเด็กทั้งหมด โรงเรียนอนุบาลของรัฐเป็นบริการฟรี
แต่ในโรงเรียนเอกชนผู้ปกครองต้องเสียค่าเล่าเรียนเอง
โดยทั่วไปโรงเรียนอนุบาลแยกออกเป็น 3 ชั้นเรียน คือ ชั้นเล็ก (Petite
Section) ชั้นกลาง (Moyenne Section) และชั้นสูง (Grande Section) |
|
การศึกษาระดับประถมศึกษา 6 - 10 ขวบ (Primary School) |
เป็น
การบริการฟรีและเป็นการศึกษาภาคบังคับสำหรับเด็กฝรั่งเศสและเด็กต่างชาติใน
ฝรั่งเศส โรงเรียนระดับประถม ประกอบด้วย 5 ชั้น คือ ชั้นเตรียมประถมศึกษา
Classe Préparatoire (CP) ชั้นประถมศึกษาตอนต้นปีที่ 1 Cours Elémentaire 1
(CE1) ชั้นประถมศึกษาตอนต้นปีที่ 2 Cours
Elémentaire 2 (CE2) ชั้นประถมศึกษาตอนปลายปีที่ 1 Cours Moyen 1 (CM1)
และชั้นประถมศึกษาตอนปลายปีที่ 2 Cours Moyen 2 (CM2) |
|
การศึกษาระดับมัธยมศึกษา 11 - 18 ปี (Secondary School) |
ยังคงเป็นการบริการฟรีและส่วนหนึ่งยังคงเป็นการศึกษาภาคบังคับสำหรับเด็กฝรั่งเศสและเด็กต่างชาติในฝรั่งเศส แยกออกเป็น 2 ระดับ คือ |
มัธยมต้น (11 - 14 ปี) เป็นการศึกษาระบบเดียวกันทั้งหมด
สถานศึกษาเรียกว่า “Collège”
รับเด็กทุกคนที่สำเร็จจากชั้นประถมศึกษา
ประกอบด้วย 4 ชั้น ตั้งแต่ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 (Sixième)
จนถึงชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 (Troisième)
เป็นการเรียนการสอนทั่วไปในวิชาการสายสามัญ
โดยยังไม่แยกออกเป็นวิชาเฉพาะด้าน |
มัธยมปลาย (15 - 17 ปี) สถานศึกษาเรียกว่า “Lycée”
ภายหลังสำเร็จการศึกษา จะได้รับประกาศนียบัตรตามสาขาวิชาที่เลือกศึกษา ซึ่งเริ่มแยกการศึกษาออกเป็น 2 ระบบ คือ |
1. โรงเรียนมัธยมศึกษาสายสามัญและทางเทคโนโลยี (Lycée d’enseignement
général et technologique) ใช้ระยะเวลาศึกษา 3 ปี คือชั้นปีที่ 2 (Seconde)
ชั้นปีที่ 1 (Première) และชั้นปลาย (Terminale)
เพื่อเตรียมสอบรับประกาศนียบัตรสายสามัญ (Baccalauréat général)
หรือประกาศนียบัตรสายเทคโนโลยี (Baccalauréat technologique)
หรือประกาศนียบัตรสายช่างเทคนิค (Brevet de technicien) |
2. โรงเรียนมัธยมศึกษาสายวิชาชีพ (Lycée Professionnel)
เพื่อเตรียมสอบรับประกาศนียบัตรวิชาชีพ Certificat d’Aptitude
Professionnelle (CAP) หรือประกาศนียบัตรอาชีวศึกษา Brevet d’Etudes
Professionnelles (BEP) และประกาศนียบัตรมัธยมปลายสายอาชีพ (Baccalauréat
professionnel) |
ประกาศนียบัตร Baccalauréat
เป็นกุญแจสำคัญสู่การศึกษาต่อในระดับอุดมศึกษา
ซึ่งประกาศนียบัตรดังกล่าวนี้จะต้องเป็นประกาศนียบัตร
แห่งชาติที่ได้มาจากผลการสอบทั่วไป โดยข้อสอบกลางของรัฐ ไม่ใช่
ประกาศนียบัตรของสถานศึกษา ซึ่งเทียบเท่าวุฒิมัธยมศึกษาปีที่ 6 ในประเทศไทย
นักเรียนที่จบ ม.6 และต้องการศึกษาต่อระดับปริญญาตรีในประเทศฝรั่งเศส
จำเป็นต้องสอบวัดระดับความรู้ภาษาฝรั่งเศสให้ได้เสียก่อน |
|
การศึกษาระดับอุดมศึกษา (Higher Education System) |
สาธารณรัฐ
ฝรั่งเศสมีประวัติทางการศึกษาระดับมหาวิทยาลัยที่ยาวนาน
มหาวิทยาลัยแห่งแรกก่อตั้งขึ้นเมื่อศตวรรษที่ 12 - 13 เช่น
มหาวิทยาลัยที่มีชื่อเสียง “ลา ซอร์บอนน์ (La Sorbonne)” ก่อตั้งขึ้นเมื่อปี ค.ศ. 1257 หรือ พ.ศ. 1800 |
การ
พัฒนาหลักสูตรในหลาย ๆ ศตวรรษต่อมา
และการปรับปรุงอย่างต่อเนื่องตามความต้องการของสังคม
ทำให้ระบบอุดมศึกษาของฝรั่งเศสเป็นระบบที่ค่อนข้างซับซ้อน |
จาก
ความมุ่งหมายเดิมของการศึกษาระดับอุดมศึกษาคือ การให้การศึกษาและการวิจัย
มหาวิทยาลัยได้ปรับตนเองไปตามสภาพแวดล้อมและความต้องการของสังคม
ตลอดจนระบบเศรษฐกิจ เช่น
การเข้ามามีส่วนร่วมในการเรียนการสอนของภาคธุรกิจเอกชน โดยการก่อตั้ง
Instituts Universitaires de Technologies (IUT) ในปี ค.ศ. 1991
ซึ่งเป็นสถาบันที่สอนทั้งภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ
นักศึกษาจะเรียนรู้ในสภาพแวดล้อมแบบธุรกิจจริง ๆ เมื่อจบการศึกษา
จะได้รับประกาศนียบัตร DESS
ซึ่งเป็นสิ่งประกันความสามารถทางวิชาชีพของนักศึกษาที่ได้รับการฝึกอบรมใน
ระดับสูง และยังให้นักศึกษาได้รับการ
ฝึกความชำนาญเฉพาะด้านในระดับผู้เชี่ยวชาญ หรือผู้ชำนาญเฉพาะอีกด้วย |
สถานศึกษาระดับอุดมศึกษาของฝรั่งเศสส่วนมากเป็นของรัฐ มีมหา
วิทยาลัยของรัฐ 90 แห่ง มหาวิทยาลัยคาทอลิก 5 แห่ง สถาบันโปรเตสแตนต์ 3 แห่ง และอื่น ๆ อีก 4 แห่ง |
จุด
มุ่งหมายอย่างเป็นทางการของระบบอุดมศึกษาตามกฎหมายลงวันที่ 26 มกราคม 1984
ได้ให้ความหมายของการให้บริการของรัฐด้านการศึกษาในระดับอุดมศึกษาไว้ว่า
หน้าที่ของระบบการศึกษาระดับอุดมศึกษา คือ |
การ
ฝึกอบรมเบื้องต้นให้กับนักเรียนที่เข้าศึกษาต่อในระดับอุดมศึกษา
และให้การศึกษาต่อเนื่องตลอดช่วงการดำเนินชีวิต
และเปิดกว้างให้ผู้ที่ต้องการศึกษาทุกระดับ
ซึ่งหมายความว่าผู้ใดก็สามารถเข้าไปเรียนในสาขาวิชาต่าง ๆ
ที่เปิดสอนในมหาวิทยาลัยได้ทุกเพศทุกวัยและทุกระดับพื้นความรู้ |
การดำเนินการและการเผยแพร่การวิจัยทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลย |
การเผยแพร่วัฒนธรรมและข้อมูลข่าวสารทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี |
|
ความร่วมมือระหว่างประเทศ |
|
ประเภท
ของสถาบันการศึกษา สถาบันการศึกษาระดับอุดมศึกษามีหลายประเภท การจัดองค์กร
และเงื่อนไขการเข้ารับการศึกษาจะแปรเปลี่ยนไปตามลักษณะของสถาบัน
และจุดมุ่งหมายของหลักสูตร สถาบันการศึกษาแบ่งออกเป็นประเภทใหญ่ ๆ ได้ 2
ประเภทดังนี้ |
1. มหาวิทยาลัยของรัฐ
ซึ่งเปิดรับผู้ได้รับประกาศนียบัตร
Baccalauréat (หรือเทียบเท่า) ทุกคน โดยไม่มีการสอบคัดเลือก
เว้นแต่ในด้านการศึกษาสายแพทย์และเภสัชกร และสถานบัน IUT หรือ IUP
มหาวิทยาลัย ของรัฐ เหล่านี้ให้การศึกษาอย่างกว้างขวางหลากหลายสาขาวิชา
ซึ่งแบ่งออกเป็นการให้ความรู้ทั้งด้านที่เป็นหลักทฤษฎี และการฝึกปฏิบัติ |
2. สถาบันที่เรียกว่า โรงเรียน (Ecole) ซึ่งมีทั้งที่เป็นของรัฐและของเอกชน ส่วนใหญ่เป็นหน่วยงานของกระทรวง ทบวง กรมต่าง ๆ ให้การศึกษาเพื่อความมุ่งหมายด้านวิชาชีพ |
|
|
|
ภาษาที่ใช้ในการเรียนการสอน |
|
โดย
ทั่วไปใช้ภาษาฝรั่งเศสในการเรียนการสอน
แต่จากการเปิดกว้างทางการศึกษาระหว่างประเทศและการพัฒนาโครงการแลกเปลี่ยน
ระหว่างมหาวิทยาลัย ทำให้สถานศึกษาบางแห่งเลือกเปิดหลักสูตรเป็นภาษาอังกฤษ
ในช่วงหลายปีที่ผ่านมามีการขยายตัวอย่างรวดเร็วของหลักสูตรต่าง ๆ
เป็นภาษาอังกฤษ ซึ่งต้องเสียค่าเรียนเพิ่มขึ้นเพราะสถานศึกษาต้องจ้างครู
อาจารย์ที่ใช้ภาษาอังกฤษเพิ่มมากขึ้น
และส่วนใหญ่จะเป็นโรงเรียนสอนธุรกิจการจัดการ |
|
นักศึกษาต่างชาติ |
|
นัก
ศึกษาต่างชาติมีจำนวนประมาณ 10%
ของจำนวนนักศึกษาทั้งหมดในฝรั่งเศสและจะอยู่ในปารีสมากที่สุด
ตามหลักเกณฑ์การไม่แบ่งแยกเพศ เชื้อชาติ ผิวพรรณ
ทำให้นักศึกษาต่างชาติได้รับเงื่อนไขเดียวกันกับนักศึกษาฝรั่งเศสและเสียค่า
ธรรมเนียมเท่ากัน
และหากประเทศใดมีการตกลงแบบทวิภาคีระหว่างรัฐบาลกับฝรั่งเศส
จะทำให้นักศึกษาต่างชาติของประเทศนั้น
ได้รับสวัสดิการสังคมและโอกาสที่จะได้ที่พักในมหาวิทยาลัยเช่นเดียวกันกับ
ชาวฝรั่งเศส (แต่ประเทศไทยมิได้มีข้อตกลงดังกล่าวร่วมกับรัฐบาลฝรั่งเศส) |
ความ
หลากหลายของวิถีทางการศึกษาและปริญญาบัตรต่าง ๆ จำนวนมากที่มหาวิทยาลัย
และสถาบันการศึกษาต่าง ๆ ประสิทธิประสาทให้
ทำให้ระบบอุดมศึกษาของฝรั่งเศสเป็นปัญหากับผู้ที่ไม่คุ้นเคย ดังนั้น
ในคู่มือฉบับนี้ จะอธิบายอย่างย่อ ๆ ถึงระบบอุดมศึกษาของฝรั่งเศส
โดยจะเน้นถึงวิธีการศึกษาที่เหมาะกับนักศึกษาไทย
การศึกษาระดับอุดมศึกษาของฝรั่งเศสเป็นการศึกษาต่อจาก Baccalauréat
(เทียบเท่าประกาศนียบัตร ม.6 ของไทย) นักศึกษามีทางเลือก 3 ทาง คือ |
1. หลักสูตรระยะสั้น (Short Curriculum) |
2. หลักสูตรโรงเรียนชั้นสูง (“Grandes Ecoles” Curriculum) |
3. หลักสูตรมหาวิทยาลัย (University Curriculum) |
|
หลักสูตรระยะสั้น 2 - 3 ปี (Short Curriculum) |
|
เป็น
การศึกษาทางด้านวิชาชีพหรือความชำนาญทางด้านเทคนิคสาขาใดสาขาหนึ่ง
ภายในเวลา 2 - 3 ปี สถานศึกษา คือ STS (Section de Technicien Supérieur)
หรือ IUT (Instituts Universitaires de Technologies) ปริญญาบัตรที่ได้คือ
BTS (Brevet de Technicien Supérieur) หรือ DUT (Diplôme Universitaire de
Technologie) |
BTS มีปริญญาบัตรสาขาวิชาต่าง ๆ มากมายตั้งแต่ระดับเลขานุการ
จนถึงการโรงแรมหรือภัตตาคาร พาณิชยการ การท่องเที่ยว และการใช้คอมพิวเตอร์ทางการบริหาร |
DUT มีปริญญาบัตรสาขาวิชาการก่อสร้างและโยธาธิการ การบำรุงรักษาสำหรับอุตสาหกรรม อาชีพทางสารสนเทศ และการบริหาร |
นัก
ศึกษาที่สำเร็จ BTS หรือ DUT และมีผลการเรียนดี
สามารถเรียนต่อในระดับมหาวิทยาลัย หรือโรงเรียนวิศวกร
ตามที่สถานศึกษาจะพิจารณาคัดเลือก โดยจะพิจารณาจากผลการเรียนที่ผ่านมา
หรือการสอบคัดเลือก |
นัก
ศึกษาต่างชาติได้รับโอกาสให้เข้าศึกษาทางด้านนี้
โดยไม่ต้องสอบความรู้พื้นฐานทางด้านภาษาขณะเมื่อลงทะเบียนเข้าเป็นนักศึกษา
แต่การที่
ไม่มีการทดสอบพื้นความรู้ภาษาฝรั่งเศสไม่ได้หมายความว่าพื้นฐานด้านภาษาไม่
มีความจำเป็น |
|
หลักสูตรโรงเรียนชั้นสูง (“Grandes Ecoles” Curriculum) |
|
โรงเรียนชั้นสูง Grandes Ecoles เป็นระบบการศึกษาเฉพาะของฝรั่งเศส ซึ่งประเทศอื่น ๆ ไม่มีระบบการศึกษานี้ |
Grandes Ecoles มีหลักสูตรที่เปิดทำการสอน 3 ด้าน คือ |
1. Business and Management |
2. Engineering |
3. Political Sciences |
|
|
เงื่อนไขการเข้าเรียนสำหรับนักศึกษาต่างชาต |
มี
เงื่อนไขเดียวกันกับชาวฝรั่งเศสคือ การสอบแข่งขัน (Concours)
สำหรับนักศึกษาต่างชาติที่ไม่ได้ใช้ภาษาฝรั่งเศสเป็นภาษาแม่
จึงเป็นการยากมากที่จะผ่านการสอบแข่งขัน
แม้ว่าโรงเรียนบางแห่งจะได้จัดหลักสูตรเตรียมการสำหรับนักศึกษาต่างชาติให้
เป็นพิเศษแล้วก็ตาม ด้วยเหตุที่ว่านอกจากจะต้องมี
ความรู้พื้นฐานในสาขาวิชาอย่างดีเลิศแล้ว
ยังจะต้องมีความสามารถทางภาษาอีกด้วย
สถาบันศึกษาเอกชนมีวิธีการคัดเลือกนักศึกษาแตกต่างกันออกไป |
โรงเรียน
ชั้นสูง Grandes Ecoles มีประมาณ 300 แห่ง
ซึ่งมีระบบการสอบคัดเลือกที่เข้มงวดมาก การเตรียมตัวสอบคัดเลือก (Concours
d’entrée) ใช้เวลาศึกษา 2 ปีในโรงเรียนเตรียมการ (Ecoles Préparatoires)
ส่วนโรงเรียนชั้นสูงในด้านธุรกิจ เริ่มนิยมเปิดหลักสูตร BBA และ MBA
ภาษาอังกฤษหรือสองภาษา (อังกฤษ-ฝรั่งเศส)
ซึ่งเป็นโอกาสที่ดีสำหรับนักศึกษาไทยที่มีพื้นความรู้ภาษาอังกฤษเป็นอย่างดี
แล้วที่จะไปเรียนต่อด้านการบริหารธุรกิจ
โดยมีโอกาสเรียนรู้วัฒนธรรมฝรั่งเศสและยุโรปไปพร้อมกันด้วย |
|
|
|
หลักสูตรมหาวิทยาลัย (University Curriculum) |
|
มหาวิทยาลัย
เป็นสถาบันการศึกษาที่รับนักศึกษาจำนวนมากที่สุด
มหาวิทยาลัยฝรั่งเศสเป็นสถานศึกษาของรัฐเกือบทั้งหมด ในส่วนของ
มหาวิทยาลัยเอกชน โดยทั่วไปเป็นสถาบันที่เกี่ยวข้องกับศาสนา
เช่นกลุ่มมหาวิทยาลัยคาทอลิก หรือกลุ่มสถาบันโปรเตสแตนต์ มหาวิทยาลัยของรัฐ
ดำเนินงานโดยมีอิสระทั้งในด้านการบริหาร การเงิน วิธีการสอน และ
หลักสูตร |
การศึกษาระดับมหาวิทยาลัยแยกออกเป็น 3 ระดับ (3ème cycles d’études) ที่ต่อเนื่องกัน ซึ่งแต่ละระดับจะมีปริญญาบัตรแห่งชาติ |
1. ระดับที่หนึ่ง
(1er cycle) ซึ่งเป็นระดับการศึกษาทั่วไป ใช้เวลา 2 ปี และได้รับอนุปริญญา
DEUG (Diplôme d’études Universitaires Générales)
อนุปริญญานี้มีคุณค่าน้อยมากในตลาดแรงงาน
แต่ถือว่าเป็นการเตรียมนักศึกษาสู่การศึกษาในระดับต่อไปมากกว่า |
2. ระดับที่สอง
(2ème cycle) เป็นระดับการศึกษาที่เจาะลึกลงไปในสาขาวิชา
เป็นการฝึกอบรมชั้นสูงด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและการฝึก
อบรมทั่วไป ใช้เวลาศึกษา 1 ปี เมื่อสำเร็จจะได้รับปริญญาบัตร Licence
(เทียบเท่า Bachelor Degree) หมายถึง DEUG +1 ปี และหากศึกษาต่อไปอีก 1 ปี
จะได้รับปริญญาบัตร Maîtrise (เทียบเท่า Master Degree)
หมายถึง DEUG +2 ปี (ทั้งสองปีนี้ถือเป็นการศึกษาหน่วยเดียวกัน
และมีบางสาขาที่บังคับให้ศึกษาต่อในสาขาวิชาเดียวกันในระดับ Licence และ
Maîtrise) |
3. ระดับที่สาม
(3ème cycle) ในภาษาอังกฤษเรียกว่า Post Graduate
ซึ่งเป็นระดับผู้เชี่ยวชาญเฉพาะและการฝึกอบรมวิจัย
นักศึกษาต้องได้รับปริญญาบัตร Maîtrise หรือเทียบเท่า เช่น
ปริญญาบัตรของโรงเรียนชั้นสูง
เกณฑ์การคัดเลือกใช้วิธีการพิจารณาผลการเรียนที่ผ่านมาและการสัมภาษณ์
การศึกษาระดับนี้เปิดโอกาสให้นักศึกษาเลือกหลักสูตรปริญญาบัตร 2 ประเภท คือ |
ปริญญาบัตร DESS (Diplôme d’études Supérieures
Spécialisées) เป็นการศึกษาด้านวิชาชีพ 1 ปี และมีการฝึกงานในบริษัท |
ปริญญา DEA (Diplôme d’études Approfondies) เป็นการฝึกการวิจัย ใช้เวลา 1
ปี และสามารถทำปริญญาเอก (Doctorat) ภายหลังจบงานวิจัยได้ โดยใช้เวลาอีก
3-5 ปี ซึ่งต้องเขียนวิทยานิพนธ์ ต่อคณะกรรม
การศึกษาหรือผลงานวิจัย 1 ชุด |
นัก
ศึกษาต่างชาติที่ต้องการจะลงทะเบียนเรียนต่อในมหาวิทยาลัยฝรั่งเศส
หลังจากที่ได้รับปริญญาตรีแล้ว การพิจารณามีหลายกรณี
ส่วนใหญ่ขึ้นอยู่กับสาขาวิชาที่เลือกและผลการเรียน
แม้ว่าปริญญาตรีเทียบเท่ากับ Maîtrise (Bac + 4 ปี) ก็จริง แต่ทั้งนี้
ยังต้องขึ้นอยู่กับการยอมรับของ มหาวิทยาลัย ซึ่งอาจจะแตกต่างกันออกไป
ส่วนใหญ่จะพิจารณาจากผล
การเรียนที่ผ่านมา |
กรณีที่ 1
นักศึกษามีความประสงค์ที่จะเปลี่ยนสาขาวิชา
นักศึกษาจะต้องเริ่มต้นใหม่ตั้งแต่ปีหนึ่งแต่สามารถที่จะเทียบโอนหน่วยกิต
บางหน่วยไดโดยคณะกรรมการที่รับผิดชอบด้านการเทียบโอนหน่วยกิตเป็นผู้พิจารณา |
กรณีที่ 2
นักศึกษาที่ศึกษาต่อในสาขาวิชาเดิม
แต่มีผลการเรียนที่ผ่านมาอยู่ในระดับปานกลาง (GPA<3.00)
นักศึกษาต้องลงทะเบียนเข้าศึกษาในระดับ Licence (Bac + 3 ปี) |
กรณีที่ 3
นักศึกษาที่ศึกษาต่อในสาขาวิชาเดิม และมีผลการเรียนที่ผ่านมาอยู่ในระดับดี
(GPA>3.00) การพิจารณารับเข้าศึกษาต่อขึ้นอยู่กับมหาวิทยาลัย
และสาขาวิชาที่เลือก แต่มีโอกาสได้เข้าศึกษาในระดับ Maîtrise หรือ DEA
ก็อาจเป็นได้ (สำหรับสาขาวิชาทางวิทยาศาสตร์และเทคนิคมีโอกาสสูงกว่า)
บางครั้งนักศึกษาอาจจะต้องลงทะเบียนศึกษาในระดับ Licence เพราะถือว่า
Maîtrise เป็นการเรียนเฉพาะด้านที่ต่อเนื่องจาก Licence
ซึ่งไม่ควรแยกออกจากกัน (โดยเฉพาะในกรณีของสาขาวิชาชีพ) |
|
|
การเปรียบเทียบปริญญาบัตรฝรั่งเศสตามมาตรฐานสหภาพยุโรป |
Niveau V (ระดับที่ 5) |
ระดับมัธยม |
Niveau IV (ระดับที่ 4) |
ระดับ Baccalauréat |
Niveau III (ระดับที่ 3) |
ระดับอุดมศึกษาระดับที่ 1
(DEUG - DUT - BTS) |
Niveau II (ระดับที่ 2) |
ระดับอุดมศึกษาระดับที่ 2
(Licence - Maîtrise) |
Niveau I (ระดับที่ 1) |
ระดับอุดมศึกษาระดับที่ 3
(DESS - DEA - Diplôme d’ Ingénieur) |
Doctorat |
|
|
|
|